Niebawem wakacje, czyli czas, w którym młodzi ludzie chcą zdobyć swoje pierwsze doświadczenia zawodowe. W sezonie letnim pracodawcy, zawłaszcza z miejscowości turystycznych, poszukują nowych pracowników. Bardzo chętnie zatrudniają wtedy osoby młodociane oraz studentów. Na co więc powinni zwrócić uwagę młodzi ludzie podejmujący swoje pierwsze zatrudnienie? Jakiego rodzaju pracę mogą wykonywać i na jakich zasadach?
Pierwsza praca to szczególny moment w życiu młodego człowieka. Możliwość zarobienia „własnych” pieniędzy, poszerzanie swoich horyzontów, poznawanie nowych ludzi – to jedne z wielu korzyści, jakie przynosi pierwsze zatrudnienie. Jednakże by móc je podjąć każdy z nich musi spełnić pewne wymagania, które są określone w Kodeksie Pracy. Polskie prawo pracy dopuszcza możliwość zatrudniania młodocianych powyżej 16 roku życia, po ukończeniu, co najmniej gimnazjum oraz przedstawieniu zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywania danej pracy. Zaświadczenie, o którym jest mowa dotyczy umów regulowanych na podstawie Kodeksu Pracy, a więc umowy o pracę, młodociany podlega wstępnym badaniom lekarskim przed przyjęciem do pracy i za jego wykonanie koszty powinien ponosić pracodawca. Każdy nastoletni pracownik powinien też posiadać aktualną legitymację szkolną. Wykluczone są zajęcia zabierające czas, który powinien być poświęcony na naukę. W trakcie roku szkolnego nastolatek nie może pracować dłużej niż 12 godzin tygodniowo, w wakacje nie może poświęcać na pracę więcej niż 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo, nie może też wykonywać pracy w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Pracodawca jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji czasu pracy młodocianych pracowników.
Młodzież, która ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18 roku życia, może być zatrudniana pod warunkiem, że wykonywana przez nią praca będzie lekka oraz nie spowoduje zagrożenia dla jego zdrowia, życia, albo rozwoju psychofizycznego, a także nie będzie przekraczała jego możliwości fizycznych. Zwykle zatrudnienie odbywa się w celu tzw. przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu lub przyuczenia do określonej pracy.
Zgodnie z polskim prawem pracy wykonywanie pracy przez dzieci do 16 roku życia dopuszczalne jest jedynie za zgodą rodzica lub opiekuna prawnego oraz zezwoleniem właściwego inspektora pracy i może być wykonywana wyłącznie na rzecz podmiotu prowadzącego działalność kulturalną, artystyczną, sportową lub reklamową. W wypadku osób młodocianych, czyli powyżej 16 roku życia, zgoda przedstawiciela ustawowego nie jest wymagana.
Praca sezonowa młodego człowieka zazwyczaj opiera się na podstawie umowy o dzieło lub umowy zlecenie, w obu przypadkach pracodawca nie podlega obowiązkowi odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Obie formy zatrudnienia podlegają opodatkowaniu.
Więcej informacji na temat wakacyjnej pracy małoletnich można znaleźć na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Pracy.
